Học một ngôn ngữ lập trình có thể giúp bạn mở ra cơ hội nghề nghiệp mới hoặc có một mức lương cao hơn hiện tại. Nhưng học lập trình có khó không?
Nhiều người mới bắt đầu học lập trình lo lắng rằng việc học một ngôn ngữ lập trình là quá khó. Tuy nhiên, hầu hết họ đều có thể thành thạo việc viết code theo thời gian với tần suất hàng ngày và có cường độ.
Nhiều yếu tố định hình mức độ chăm chỉ của người học đối với việc viết mã. Một số ngôn ngữ lập trình ưu tiên các lệnh đơn giản, trong khi những ngôn ngữ khác sử dụng cú pháp dày đặc. Và một số ngôn ngữ đi kèm với nhiều tài nguyên học tập hơn những ngôn ngữ khác. Một chút nghiên cứu trước khi chọn ngôn ngữ lập trình đầu tiên có thể giúp bạn đỡ gặp khó khăn và bỡ ngỡ khi học một ngôn ngữ lập trình.
Học lập trình có khó không? Điều gì làm cho một số ngôn ngữ lập trình trở nên khó? Và những ngôn ngữ lập trình dành cho người mới bắt đầu tốt nhất là gì? Bài viết sẽ hướng dẫn mọi thứ bạn cần biết trước khi học viết mã.
Học lập trình có khó không?
Học lập trình có khó không? Đối với nhiều người học, việc bắt đầu viết mã thật dễ dàng nhưng khó để thành thạo một ngôn ngữ lập trình. Đó là bởi vì nhiều người học đã va phải một bức tường nào đó trong quá trình học của họ.
Lập trình dễ bắt đầu
Việc bắt đầu học lập trình trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết đối với người mới bắt đầu. Trên thực tế, nhiều trường học, khoá học đã dạy lập trình cho học sinh từ nhỏ. Có được kiến thức cơ bản về lập trình sớm giúp bạn dễ dàng sử dụng ngôn ngữ lập trình sau này.
Các ngôn ngữ đơn giản như HTML và CSS lại cực kỳ phù hợp cho người mới bắt đầu, chúng giúp củng cố các kỹ năng viết mã cơ bản. Là bước đệm chuẩn bị cho người học các ngôn ngữ lập trình nâng cao hơn.
Người mới bắt đầu cũng được hưởng lợi từ các nguồn học tập đa dạng. Hiện nay có rất nhiều tài liệu, video, khoá học bao gồm miễn phí và trả phí trên mạng Internet và các chương trình học Offline thuộc nhóm ngành Công nghệ thông tin ở các trường Đại học và các chương trình Coding Bootcamps ở những trung tâm dạy lập trình.
Với rất nhiều lựa chọn, người học có thể tìm thấy một phong cách học tập phù hợp với mình.
Làm chủ lập trình mới khó
Tại sao viết mã lại khó như vậy? Chà, nhiều người học phải vật lộn với việc chuyển đổi từ hướng dẫn sang những đoạn mã.
Học một ngôn ngữ lập trình cũng giống như học một ngoại ngữ.
Khi mới bắt đầu, nhìn một dòng mã dài có thể cảm thấy choáng ngợp, giống như nhặt một cuốn sách viết bằng ngôn ngữ khác. Nhưng bắt đầu từ những mục tiêu nhỏ và thực tế sẽ giúp người mới bắt đầu học ngôn ngữ lập trình.
Điều gì khiến việc học lập trình trở nên “khó”
Học lập trình có khó không? Tất nhiên là có nhiều yếu tố ảnh hưởng. Mọi ngôn ngữ lập trình đều có thể đặt ra những thách thức cho người học và một số lập trình viên nhận thấy một số ngôn ngữ nhất định trực quan hơn.
Tuy nhiên, một số yếu tố nhất định khiến việc học một ngôn ngữ lập trình trở nên dễ dàng hơn hoặc khó hơn. Một ngôn ngữ khó hiểu với ít tài liệu giải thích và cú pháp phức tạp có thể trở thành thách thức ngay cả với những lập trình viên có kinh nghiệm.
Nguồn tài liệu
Các ngôn ngữ lập trình phổ biến hơn thường đi kèm với các tài nguyên học tập phong phú.
Người mới bắt đầu và lập trình viên có kinh nghiệm có thể đăng câu hỏi trên diễn đàn, chia sẻ chiến lược và hỗ trợ lẫn nhau. Các ngôn ngữ phổ biến cũng đi kèm với hướng dẫn trực tuyến miễn phí, video trên YouTube và các lớp dành riêng cho việc học viết mã.
Mặt khác, tài nguyên cho một số ngôn ngữ lập trình rất ít. Các ngôn ngữ lập trình rất cũ hoặc rất mới thường cung cấp ít hỗ trợ hơn. Các ngôn ngữ cực kỳ chuyên biệt cũng có xu hướng thiếu tài nguyên.
Cấp cao và cấp thấp
Ngôn ngữ lập trình được chia thành hai loại: cấp cao hoặc cấp thấp. Ngôn ngữ cấp thấp hoạt động gần với phần cứng máy tính và mã máy hơn. Điều đó có thể khiến các lập trình viên khó diễn giải hơn.
Ngược lại, ngôn ngữ cấp cao ưu tiên ngôn ngữ rõ ràng hơn cho người dùng so với máy tính.
Cái nào khó hơn? Một số lập trình viên thấy lập trình bằng ngôn ngữ cấp thấp nhanh hơn. Nhưng nhiều người mới bắt đầu thấy ngôn ngữ cấp thấp khó thành thạo hơn.
Một ngôn ngữ cấp cao, như Python, sử dụng các lệnh bằng tiếng Anh giúp mọi người viết hoặc diễn giải mã dễ dàng hơn. Các ngôn ngữ C thường được phân loại là cấp thấp.
Cú pháp
Các lập trình viên sử dụng cú pháp để cho máy tính biết cách diễn giải mã. Và các ngôn ngữ lập trình khác nhau sử dụng cú pháp khác nhau.
Một số ưu tiên cú pháp đơn giản sử dụng các lệnh có thể dự đoán được. Số khác yêu cầu cú pháp phức tạp hơn nhiều.
Cú pháp quan trọng rất nhiều. Máy tính không thể chạy các chương trình có cú pháp sai — hoặc thậm chí là lỗi đánh máy trong một lệnh. Trong quá trình sửa lỗi, lập trình viên phải xác định và sửa lỗi cú pháp.
Ngôn ngữ lập trình “dễ học”
Vậy học lập trình có khó không? Có thể, nhưng bắt đầu với ngôn ngữ lập trình phù hợp sẽ giúp quá trình này dễ dàng hơn.
Thay vì nhảy vào một ngôn ngữ lập trình khó, hãy bắt đầu với một trong những ngôn ngữ lập trình đơn giản nhất, dễ dàng nhất giúp quá trình này trở nên suôn sẻ hơn cho người mới bắt đầu.
HTML
Mọi trang web đều sử dụng HTML, làm cho nó trở thành ngôn ngữ linh hoạt cho các nhà phát triển web, nhà thiết kế web và người viết blog. Và người học có thể tiếp thu kiến thức cơ bản về HTML chỉ trong vài ngày.
Không phải là ngôn ngữ lập trình chính thức, HTML hoạt động như một ngôn ngữ đánh dấu. Các lập trình viên sử dụng HTML để định hình văn bản trên các trang web, thường kết hợp với CSS.
JavaScript
JavaScript vận hành internet và nó cũng được xếp hạng là ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất trong cuộc khảo sát nhà phát triển StackFlow năm 2022. Các nhà phát triển web dựa vào JavaScript để tạo các trang web tương tác, hấp dẫn.
Nhờ có nhiều ứng dụng, những người mới bắt đầu thường bắt đầu học lập trình với JavaScript. Ngôn ngữ này làm cho việc gỡ lỗi trở nên dễ dàng, vì các lập trình viên có thể sử dụng bất kỳ trình duyệt nào để kiểm tra các đoạn mã.
Python
Là một ngôn ngữ linh hoạt nổi tiếng thân thiện với người mới bắt đầu, Python cũng được xếp hạng trong số các ngôn ngữ lập trình được sử dụng nhiều nhất. Các lập trình viên chuyển sang Python để phân tích dữ liệu, phát triển back-end và phát triển ứng dụng.
Cú pháp đơn giản của nó giúp Python dễ học hơn, đặc biệt đối với các lập trình viên hiện tại. Người học cũng được hưởng lợi từ nhiều khóa học Python miễn phí và trả phí.
Ngôn ngữ lập trình “khó học”
Một số ngôn ngữ lập trình nổi tiếng với độ khó học, cùng liệt kê vài ví dụ sau đây:
C++
Mọi thứ từ trò chơi điện tử đến ô tô tự lái đều dựa trên C++. Nhưng nó cũng nằm trong số những ngôn ngữ lập trình khó học nhất.
C++ là một ngôn ngữ mạnh mẽ, phức tạp, có thể mất nhiều năm để thành thạo. Các lập trình viên cần viết nhiều mã hơn để hoàn thành các tác vụ mà các ngôn ngữ khác tự động hóa. Tuy nhiên, nhờ các ứng dụng của nó, sự phổ biến của C++ vẫn tiếp tục tăng lên.
COW
COW, một ngôn ngữ chỉ có 12 lệnh, được xếp vào loại ngôn ngữ bí truyền. Còn được gọi là esolang, những ngôn ngữ lập trình này cố tình không thực tế. Các lập trình viên phát triển những ngôn ngữ này để thử thách bản thân hoặc như một trò đùa.
Hiểu về esolang đòi hỏi một nền tảng vững chắc về lập trình, vì vậy một số lập trình viên coi chúng là nghệ thuật hoặc sử dụng chúng để thể hiện kỹ năng của họ.
LISP
Được phát triển vào những năm 1950 như một trong những ngôn ngữ lập trình đầu tiên, LISP vẫn đang được sử dụng. Ngày nay, các lập trình viên dựa vào LISP để nghiên cứu trí tuệ nhân tạo.
Cú pháp của ngôn ngữ này trông khác với nhiều ngôn ngữ gần đây hơn, điều này có thể khiến bạn khó tiếp thu hơn. LISP có nhiều phương ngữ, bao gồm Scheme, Clojure và Racket.
Lập trình còn đáng học trong năm tới?
Nhiều công việc lập trình được trả lương cao yêu cầu kỹ năng viết mã, bao gồm công việc về an ninh mạng, phát triển phần mềm và phát triển web. Thêm lập trình vào CV của bạn cũng mở ra cơ hội nghề nghiệp mới trong các lĩnh vực ngoài công nghệ.
Lập trình có khó để tự học?
Bạn sẽ dễ cảm thấy thất vọng hoặc thắc mắc tại sao lập trình lại khó đến vậy nếu bạn đang tự học viết code. Một số người học thấy các bài học viết code nếu tự học sẽ rất khó và họ có xu hướng tham gia các khoá học Coding Bootcamp Offline lần Online.
Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết.
Các bạn có thể tham khảo các bài viết hay về lập trình tại đây!